Η διαχείριση υλικών είναι αναγνωρισμένη από τους ευρωπαϊκούς φορείς άσκησης πολιτικής ως μέσο μείωσης των αποβλήτων και των εισροών πρώτων υλών στην οικονομία (Οδηγία 200-98-Ε.Ε.).  Πολλές πρωτοβουλίες σχετιζόμενες με την ανακύκλωση έχουν φτάσει στο σημείο να χρησιμοποιούν προϊόντα στον τρέχοντα κύκλο ζωής τους, ενώ διαθέτουν και τεχνολογία για την επαναχρησιμοποίησή τους. Ακόμη, υπάρχουν κομβικές ροές αποβλήτων και υλικών τα οποία απαιτούν περαιτέρω διαχείριση, λόγω της δυσκολίας να ανακυκλωθούν (κόστος και πολυπλοκότητα), λόγω του μεγάλου όγκου τους και του αποτυπώματος άνθρακα που διαθέτουν.

Η πρόκληση αυτή έχει επισημανθεί στην περιοχή των Βαλκανίων και της Μεσογείου, όπου η οικονομική ύφεση είναι ακόμη παρούσα και ελέγχει το κόστος βασικών επιδιώξεων και νέων δημοφιλών και ελκυστικών αναπτυξιακών προοπτικών για τις περιφερειακές οικονομίες και κοινωνίες. Για παράδειγμα, η προστιθέμενη αξία από την αποδοτική διαχείριση αποβλήτων στην περιοχή, όπως η εξοικονόμηση υλικών και ενέργειας, δεν είναι άμεσα αισθητή καθώς οι ενδιαφερόμενοι δεν διαθέτουν ξεκάθαρη οπτική των ευκαιριών (π.χ. βιομηχανικά συμβιωτικά σχήματα) και των έμμεσων ωφελειών (π.χ. δυνατότητες μετριασμού της αλλαγής του κλίματος).

Μία ομάδα νέων αλγορίθμων θα παρέχουν βασική γνώση για τεχνική και οικονομική σύνδεση προσφοράς και ζήτησης

Ως εκ τούτου, ο καθολικός στόχος του SWAN είναι η δημιουργία ενός καινοτόμου Βαλκανικού- Μεσογειακού οικοσυστήματος  το οποίο θα αναπτυχθεί τοπικά και θα διαχειρισθεί διασυνοριακά αλυσίδες αξίας στερεών αποβλήτων. Θα αποτελείται από δύο μέρη τα οποία συνοψίζουν τα βασικά παράγωγα του προγράμματος : α) ένα ψηφιακό οικοσύστημα αποτελούμενο από τέσσερις πλατφόρμες πληροφορικής (μία για κάθε χώρα που εκπροσωπείται στην κοινοπραξία).Το οικοσύστημα αυτό θα χαρτογραφήσει μεμονωμένα και θα αντιστοιχήσει συνολικά τις ροές στερεών αποβλήτων και τις πηγές τους στην περιοχή. Ένα σύνολο νέων αλγορίθμων θα παρέχει βασική γνώση  για τεχνική και οικονομική σύνδεση προσφοράς και ζήτησης, ενσωματώνοντας βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα. β) ένα βιομηχανικό οικοσύστημα αποτελούμενο από βαλκανικές βιομηχανίες οι οποίες παράγουν και χρησιμοποιούν στερεά απόβλητα. Οι τελευταίες θα μπορούν να χρησιμοποιούν το ψηφιακό οικοσύστημα SWAN για να εξερευνούν νέες ευκαιρίες ανακύκλωσης οι οποίες μπορεί να μην είναι οικονομικά βιώσιμες σε τοπικό επίπεδο, έχουν ωστόσο νόημα σε διεθνές-διασυνοριακό επίπεδο.

Συνεπώς, η προσέγγισή μας είναι φιλόδοξη, όμως αντιπροσωπεύει το υψηλό επίπεδο των εταίρων. Για παράδειγμα ,τα δύο υπουργεία περιβάλλοντος που συμμετέχουν στην κοινοπραξία θα επωμισθούν δραστηριότητες  υψηλών απαιτήσεων ως προς τη διάδοση και τη βιωσιμότητα , ενώ ο συντονιστής εταίρος (LP) θα παρέχει τις κατάλληλες εγκαταστάσεις διαχείρισης αποβλήτων για πιλοτικές εφαρμογές. Με βάση τα παραπάνω, προβλέπουμε και απευθυνόμαστε σε ένα φάσμα δικαιούχων: α) πολιτικούς υπεύθυνους για τους πόρους οι οποίοι θα αναπτύξουν σχετικές στρατηγικές, πρωτόκολλα ποιότητας και όργανα πολιτικής για την επίτευξη εξοικονόμησης και ευκαιριών κέρδους ∙ β) παραγωγούς και οι υποδοχείς αποβλήτων οι οποίοι θα υπαγορεύσουν τους τρόπους ανάκτησης αξίας ∙ γ) βιομηχανικές επιχειρήσεις που θα έχουν την ευκαιρία να ανακτήσουν υλικά, να προμηθευθούν κατάλληλα υποκατάστατα και να πετύχουν σημαντική μείωση εκπομπών CO2∙ δ)την ευρύτερη κοινωνία η οποία  θα μπορούσε να δει δημιουργία θέσεων εργασίας που θα ξεκινούν από την υποστήριξη προς τις τέσσερις πλατφόρμες πληροφορικής και θα φθάνουν έως και τη δημιουργία νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων οι οποίες θα εισαχθούν στις αλυσίδες αξίας διαχείρισης αποβλήτων που σε τελικό στάδιο θα προκύψουν.

Επομένως, η νέα και πρωτότυπη προστιθέμενη αξία του προγράμματος είναι η ανάπτυξη των δύο οικοσυστημάτων SWAN, η ανάπτυξη περιβαλλοντικών πολιτικών και στρατηγικών για βελτιωμένη διαχείριση στερεών αποβλήτων και η εφαρμογή μιας πιλοτικής αλυσίδας αξίας για την περιοχή της Αττικής.

Σχετικά με το πρόγραμμα Interreg INTERREG Balkan-Mediterranean 2014-2020

Το “Interreg INTERREG Balkan-Mediterranean 2014-2020” είναι ένα νέο πρόγραμμα συνεργασίας, το οποίο βασίστηκε αφενός στην ισχυρή θέληση των Βαλκανικών χωρών της Μεσογείου, που συμμετέχουν σε αυτό, να προωθήσουν τη συνεργασία στην περιοχή, και αφετέρου στη διάσπαση του προγράμματος  “South East Europe 2007-2013″. Το Πρόγραμμα αυτό συνενώνει πέντε (5) χώρες, από τις οποίες τρεις (3) είναι κράτη μέλη της Ε.Ε. (Βουλγαρία, Κύπρος και Ελλάδα) και δύο (2) είναι υποψήφιες προς ένταξη (Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία).

Είναι η πρώτη φορά που η ευρωπαϊκή συνεργασία απευθύνεται από κοινού  στην Βαλκανική Χερσόνησο και στην Ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα, σε μια κοινή προσπάθεια να συμβάλλουν ανεξάρτητα από θαλάσσια και χερσαία σύνορα στην στρατηγική  «Ε.Ε. 2020” για μια έξυπνη, αειφόρο και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

Το πρόγραμμα BalkanMed συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) με 28.330.208,00 ευρώ. Η συνολική υποστήριξη του μηχανισμού προ-ενταξιακής βοήθειας (ΜΠΒ) ανέρχεται στα 5.126.138,00 ευρώ.

Επομένως,  ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος , συμπεριλαμβανομένης της εθνικής συνεισφοράς, είναι 39.727.654,00 ευρώ.

Το πρόγραμμα BalkanMed επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση δύο βασικών προκλήσεων: εδαφική ανταγωνιστικότητα και περιβάλλον. Συνεπών, το Πρόγραμμα είναι βασισμένο στους δύο Άξονες Προτεραιότητας που ακολουθούν:

• Άξονας Προτεραιότητας 1: “Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία”
• Άξονας Προτεραιότητας 2: “Περιβάλον”

Μάθετε περισσότερεα για το… Interreg